پایش اطلاعات پروازی (FDM) پارت 1

پایش اطلاعات پروازی ( FDM )

(Flight Data Monitoring)

بر اساس Air OPS Part- ORO, SUBPART AOC
ORO.AOC.130

مدت زمان مطالعه: 10 دقیقه

تعریف

طبق تعریف مندرج در GM1 ORO.AOC.130 برنامه پایش اطلاعات پروازی FDM (Flight Data Monitoring) ، یک برنامه پیش گیرانه و غیرتنبیهی برای جمع آوری و تحلیل اطلاعاتی است که در طول پروازهای عادی و روزمره ثبت و ضبط شده اند. هدف از این برنامه ، ارتقاء ایمنی در هواپیمایی میباشد. این برنامه صرفا برای شرکت هایی که دارای هواپیما (Airplane) هستند الزامی بوده و برای شرکت هایی که دارای سایر وسایل پرنده از جمله هلیکوپتر هستند، الزامی نمیباشد.

الزام مقرراتی

بر اساس مفاد مندرج در ORO.AOC.130

1.بهره برداران هوایی اعم از CAT ،NCC و SPO ( Commercial or Non-com with CMPA ) برای هواپیماهایی که دارای حداکثر جرم برخاست (Maximum Certificated Take-off mass) بیشتر از 27000کیلوگرم باشند، باید یک برنامه پایش اطلاعات پروازی (FDM) ایجاد و حفظ نماید که این برنامه باید به عنوان بخشی از سامانه مدیریتی (Safety Management System) یا همان SMS شرکت باشد.

2.برنامه پایش اطلاعات پروازی(FDM)، باید به صورت غیر تنبیهی بوده و هدف از اجرای آن مجازات افراد نباشد. همچنین باید دارای محافظ های کافی(Safe Guards) برای حفاظت از منابع ارائه دهنده اطلاعات باشد.

طی این برنامه، اطلاعات مختلفی که حین پروازهای عادی شرکت از منابع مختلف از جمله FDR هواپیماها، کروی پروازی، سایر افراد درگیر در عملیات و … به دست می آید، مورد بررسی و تحلیل قرار میگیرد و بدون اینکه به دنبال تنبیه و سرزنش افراد باشد، اشکالات و کمبودهای احتمالی را شناسایی نموده و در نهایت اصلاح در فرآیندهای عملیاتی استاندارد (SOP) یا اصلاح و تکمیل آموزش ها را در پی خواهد داشت.

مسؤلیت ها:

طبق AMC1 ORO.GEN.200(a)(1) مدیر ایمنی شرکت باید به عنوان نقطه کانونی در خصوص موارد مرتبط با ایمنی باشد. لذا در حوزه امور ایمنی نیز، مسؤلیت شناسایی و ارزیابی موارد ، با مدیر ایمنی است. همچنین مدیر ایمنی باید موارد شناسایی شده را به مدیری که در خصوص اشکال شناسایی شده دارای مسؤلیت است، منتقل نماید. به عنوان مثال طبق ارزیابی های صورت گرفته شده اشکالاتی که در فرآیند آموزشی شرکت است، باید به مدیر آموزش منتقل داده شود. مدیر مربوطه ) به عنوان مثال، مدیر آموزش(موظف است اقدامات ایمنی مناسب و قابل اجرا را در بازه زمانی که متناسب با شدت و اهمیت موارد، برای رفع اشکالات و نواقص شناسایی شده، اتخاذ نماید.

اهداف و کارکردهای اصلی

یک برنامه و سامانه پایش اطلاعات پروازی(FDM) ، این امکان را فراهم میکند که آنچه در پروازهای روزانه و معمول اتفاق میافتد را با – SOP خود مقایسه نموده و برای انحرافات شناسایی شده از SOP که سطح ایمنی را کاهش می دهد، در زمان مناسب، اقدامات اصلاحی لازم را اتخاذ نموده و به طور مستمر، اثربخش بودن آنها را کنترل نماید.
براساس بند b از AMC1 ORO.AOC.130 برنامه پایش اطلاعات پروازی FDM باید به گونه ای اجرا شود که شرکت را مجاز و قادر به انجام امور زیر نماید:

شناسایی مناطق و حوزه هایی که دارای ریسک و خطر عملیاتی هستند و مقدار و اندازه حاشیه های ایمنی(Safety Margins) موجود در شرکت را تعیین نماید.
مقدار تغییر در ریسک ها و خطرات عملیاتی از طریق نظارت ویژه به رخدادهای غیر استاندارد، موقعیت ها و شرایط غیر معمول و نا ایمن شناسایی و تعیین کند.
استفاده از اطلاعات FDM برای تعیین تکرار و فراوانی رخدادهای فوق الذکر، به همراه تخمین سطح شدت آنها به منظور اولا؛ ارزیابی ریسک های ایمنی و ثانیا؛ تعیین اینکه در صورت تداوم روند شناسایی شده، کدام یک از ریسک های مذکور به سطح غیر قابل قبولی خواهند رسید.
در نظر گرفتن و اجراء اقدامات و رویه های اصلاحی مناسب، هنگامی که یک ریسک غیرقابل پذیرش شناسایی شده است. این ریسک می تواند در حال حاضر موجود باشد، یا اینکه از طریق پیش بینی روند فعلی چنین ریسکی را در آینده محتمل بداند.
تأیید اثربخش بودن هرکدام از اقدامات اصلاحی به وسیله نظارت و پایش مستمر.

در شکل زیر که برگرفته از CAP 739 (UK) میباشد پایش اطلاعات پروازی(FDM) به عنوان یک سیستم حلقه بسته معرفی شده است به طور پیوسته، ریسک های عملیاتی موجود در پروازهای روزانه را شناسایی و ارزیابی نموده، اقدامات اصلاحی مناسب را برای ریسک هایی که دارای سطح ایمنی مورد قبول نمیباشند اتخاذ میکند و در نهایت اثربخش بودن اقدامات اصلاحی را کنترل مینماید.